BEBEK | SoMJb PEDİATRİ K REHABİLİTASYON ENGELLERİ AŞIYOR Pediatrik rehabilitasyon doğuştan veya sonradan gelişen kaza veya hastalık sonucu fiziksel veya bilişsel engelleri olan özel çocuklara uygulanan her türlü eğitim ve tedavi hizmeti olarak tanımlanabilir. Romatem Move İstanbul Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Güneş Yavuzer, pediatrik rehabilitasyonun önemi konusunda sorularımızı cevapladı. Romatem Move İstanbul Fizik | Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Güneş Yavuzer Pediatrik rehabilitasyon kimlere uygulanır? Doğumdan on sekiz yaşa kadar olan çocuklarda hareket, konuşma, kendine bakım ve diğer günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlılık varlığında çocuğun yaşamını kolaylaştıracak, toplum içinde kendilerine yeten bireyler olmalarını sağlayacak, yaşam kalitesini arttıracak tedavi yaklaşımlarının tümünü içerir.
Amaç işlevsel becerilerin en üst düzeye çıkarılmasıdır ve ailenin de içinde yer aldığı farklı uzmanlık alanlarından sağlık profesyonellerinden oluşan multidisipliner bir ekipçe uygulanır Çocuğun ihtiyaçlarına göre kendisine özel planlanan tedavinin, gelişimini destekleyecek uygun çevrede, uygun ekipman ve tecrübeli ekipçe sunulması başarıda kilit rol oynar, Pediatrik rehabilitasyon ekibi, kapsamlı bir değerlendirme ile çocuğun denge, yürüme, tutma, kavrama, görme, duyma, yutkunma, konuşma veya sosyalleşmede olabilecek eksiklerini belirler ve tam işlevsel bağımsızlığına erişmesine yardımcı olacak tedavi programını uygular.
Pediatrik hastalıklar nelerdir? Pediatrik hastalıklar, 0-18 yaş arası çocuklarda görülen tüm sağlık sorunlarını kapsar. Bunlar arasında çocukluk çağı kas iskelet sistemi hastalıkları, nörolojik hastalıklar, enfeksiyon hastalıkları, bağışıklık sistemi bozuklukları, çocukluk çağı romatizmaları, solunum yolu hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları, alerjiler, genetik hastalıklar ve kanser gibi birçok farklı türde hastalık bulunabilir. Pediatrik rehabilitasyon ile tedavi edilebilen hastalıklar hangileridir? Serebral palsi (beyin felci), spina bifida (omurgada açıklık), brakiyal pleksus yaralanmaları, tortikollis (boyunda eğrilik), çarpık ayak, konjenital (doğuştan) ortopedik anomaliler, skolyoz, osgood-schlatter hastalığı (çocukluk çağı diz haziran 2024 63bebek\Çocuğun ihtiyaçlarına göre kendisine özel planlanan tedavinin, gelişimini destekleyecek uygun çevrede, uygun ekipman ve tecrübeli ekipçe sunulması başarıda kilit rol oynar. ağrıları), çocukluk çağında enfeksiyon, kanser veya kazalar sonrası gelişebilen felçler, denge, yürüme, konuşma bozuklukları, hemofili ve çocukluk çağı iltihaplı eklem romatizmaları sonrası gelişen eklem sorunları pediatrik rehabilitasyon yaklaşımlarından fayda görebilirler.
Pediatrik rehabilitasyonda kullanılan tedavi yöntemleri nelerdir? Pediatrik rehabilitasyonda kullanılan en etkili yöntem tedavi edici egzersizlerdir. Su içi egzersizler, ergoterapi, konuşma ve yutma terapisi, duyu bütünleme, bilişsel işlevleri destekleyecek yaklaşımlar, uzay terapisi, elektroterapi gibi fizik tedavi yöntemleri, çeşitli enjeksiyonlar, yardımcı cihazlar ve gerektiğinde cerrahi tedavilerden yararlanılır, Robotlar, bilgisayar oyunları ve sanal gerçeklik teknolojisi ile tedavi edici egzersizlerin etkinliği ve çocuğun uyumu arttırılır. Nörogelişimsel ve tedavi edici egzersizler ile çocuklara kas gücü, denge ve koordinasyon kazandırmayı, kas tonusunu kontrol altında tutmayı, eklem hareket kısıtlılığı ve kemik deformitesi gelişimini engellemeyi hedefliyoruz. Kaslarını doğru kullanması çocuğun sadece kas iskelet sisteminin yaşı ile uyumlu sağlıklı gelişmesini değil aynı zamanda bilişsel gelişimi ve sosyalleşmesi için de gereklidir. Basit bir ayakta durma sehpası ile çocuğun ayakta durması bile motor ve mental gelişimine büyük katkı sunar. Rehabilitasyon ile daha etkili sonuçlar almak için tedaviye erken başlanılması ve düzenli devam edilmesi çok önemlidir.
Düşük doğum ağırlıklı ve riskli bebeklerin takibi ve erken tanısı tedavi başarısını arttırır. Bu noktada anne babalara önemli görevler düşüyor. Çocuklarının gelişimlerini yakından takip etmek ve karşılaştıkları sorunları dikkate alarak doktorlarıyla iletişimde olmaları erken tanı ve tedaviyi kolaylaştırır, Nelere dikkat edilmelidir? 1 aylık bebekte dikkat edilmesi gerekenler; emme problemleri, çevreden gelen uyarılara hiç tepki vermemesi, sürekli ve kesintisiz ağlama nöbetleri, çok sık ve şiddetli kusma, 2 aylık bebekte; emme problemleri, çevreden gelen uyarılara hiç tepki vermemesi, sürekli ve kesintisiz ağlama nöbetleri, çok sık ve şiddetli kusma, havale geçirmesi, kaslarda gevşeklik ya da aşırı sertlik olması 3 aylık bebekte; gözlerde kayma ve seğirme, sırt üstü yatırıldığında kasılma ve rahatsızlık, gülmeye başlamaması, anneyi tanımaması, konuşanın yüzüne bakmaması 4 aylık bebekte; baş kontrolünün başlamaması, gözün belli bir noktaya odaklanamaması, ellerin serbest bırakılmayıp sürekli yumruk yapılması, bazı reflekslerin kaybolmaması 8 aylık bebekte; kendi başına dönememesi ve hareket edememesi, el koordinasyon becerisinin gelişmemesi, tekme atma hareketini iki bacakla birden yapması, otururken vücudun bacakların üzerine yığılması 10 aylık bebekte; oturamama, emekleyememe, ayağa kalkamama, ismine tepki vermeme, 12 aylık bebekte; tutunarak bile yürümeye başlamaması Pediatrik rehabilitasyon sürecinde hangi robotik cihazlardan destek alıyorsunuz?
Ağırlıklı olarak tedavi edici egzersizlerden oluşan geleneksel fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları yanı sıra kol ve bacakta aktif hareketi ortaya çıkarmak, istemli motor kontrolü desteklemek, tutma, kavrama, denge ve yürümeyi geliştirmek için rehabilitasyon robotlarını kullanıyoruz. Fiziksel ve bilişsel işlevleri geliştirmede sanal gerçeklik ve bilgisayar oyunları ile etkinliği arttırılmış ve eğlenceli hale getirilmiş tedavi yöntemlerinden büyük fayda görüyoruz.